Bào ngư làm món gì ngon? 8 tác dụng của bào ngư với sức khỏe

1. Đặc điểm và nơi phân bố của bào ngư

Đặc điểm của bào ngư

Bào ngư là động vật thân mềm, còn gọi là tai nhĩ hoặc hải nhĩ, thuộc họ Haliotidae và chi Haliotis.

Trên thế giới có khoảng 130 loài bào ngư được công nhận và 230 loài được mô tả với những đặc điểm khác nhau.

Lớp vỏ bào ngư phát triển theo tầng xoắn ốc, không nhô cao mà lại có hình dạng dẹt hoặc hơi cong một chút. Phía ngoài gần mép vỏ là những lỗ chân lông giúp bào ngư hô hấp cũng như là nơi để thoát nước, giải phóng tinh trùng và trứng. Khi lớp vỏ phát triển, các lỗ chân lông cũ sẽ dần dần bị bít lại để tạo điều kiện cho các lỗ mới được hình thành.

Mặt ngoài của lớp vỏ bào ngư có nhiều vân tím, xanh, nâu xen kẽ và thậm chí là xỉn màu tùy theo môi trường sống của chúng. Mặt trong là lớp xà cừ, có độ óng ánh cao, nhiều màu sắc từ trắng bạc, đỏ, hồng cho đến xanh lục và tím, nên được con người sử dụng để làm đồ trang sức, các vật dụng trang trí,….

Nhìn chung, vỏ bào ngư rất cứng vì được cấu tạo chủ yếu từ canxi cacbonat gồm nhiều lớp xếp chồng lên nhau, có khả năng chống lại sự tấn công của nhiều yếu tố bên ngoài. Ngoài ra, chân bào ngư khá rộng và có cơ bám chắc vào đá nằm sâu dưới đáy biển, tạo điều kiện cho chúng có thể sống được ở những vùng nước chảy mạnh.

Bào ngư sinh sản hữu tính, thường tạm ngưng hoạt động sinh dục vào mùa lạnh nhưng đến mùa nóng, chúng thụ tinh ngoài và sinh sản. Thức ản của bào ngư chủ yếu là các loài rong tảo biển và mùn bã hữu cơ.

Nơi phân bố của bào ngư

Bào ngư thường bám trên đá nằm ở những vùng nước có độ mặn cao từ 25 – 30% hoặc những vùng thường có sóng, nước trong và xa cửa sông.

Vì thế, bào ngư (họ Haliotid) được phân bố trên toàn thế giới, nhất là dọc theo vùng ven biển của mọi lục địa, ngoại trừ bờ biển Thái Bình Dương của Nam Mỹ cùng bờ biển Đại Tây Dương của Bắc Mỹ, Bắc Cực và Nam Cực.

Hơn nữa, các loài bào ngư phần lớn được tìm thấy ở những vùng nước lạnh, như ngoài khơi của các bờ biển New Zealand, Úc, Nam Phi, Nhật Bản và Tây Bắc Mỹ.

Ở Việt Nam, bạn có thể thấy bào ngư được phân bổ tại quần đảo Trường Sa, Côn Đảo, Cô Tô, Cát Bà, đảo Phú Quốc, vịnh Hạ Long, Bạch Long Vĩ, nhiều hòn đảo ở tỉnh Khánh Hòa (như hòn Tầm, hòn Tre Lớn, hòn Trà Là, hòn Nội,…), mũi Ông Đội, mũi Đất Đỏ,….

2. Giá trị dinh dưỡng của bào ngư

Bào ngư được xem là nguồn cung cấp protein, iốt và axit béo omega-3 tuyệt vời, cùng với nhiều loại vitamin và khoáng chất quan trọng khác.

Trung bình 100g bào ngư gồm các chất dinh dưỡng như:

• Năng lượng: 206 calo
• Carbohydrate: 5.89g
• Chất đạm: 17.05g
• Chất béo: 0.75g, trong đó hàm lượng cholesterol là 84.7mg
• Nhiều loại axit amin thiết yếu cho cơ thể như: 0.73mg threonine, 2.31mg axit glutamic, 0.75mg isoleucine,….

3. Tác dụng của bào ngư với sức khỏe

Bào ngư trở thành loại hải sản cao cấp không chỉ vì môi trường sống kén chọn mà chúng còn sở hữu nguồn dinh dưỡng tuyệt vời, tốt cho sức khỏe con người như:

Ngăn ngừa bệnh ung thư

Theo kết quả của một cuộc nghiên cứu được tiến hành vào năm 2010 cho thấy: chiết xuất từ nội tạng bào ngư có thể làm ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, giúp cải thiện tình trạng bệnh ung thư.

Ngoài ra, nhờ đặc tính chống oxy hóa mà chiết xuất này còn phá hủy luôn cả tế bào mang mầm bệnh ung thư, giúp cơ thể phòng ngừa hiệu quả một số bệnh ung thư.

Tốt cho sức khỏe tim mạch

Nhờ chứa axit béo omega-3, nhất là axit docosahexaenoic (DHA) và axit eicosapentaenoic (EPA) mà bào ngư có tác dụng làm giảm mức độ cholesterol trung tính trong máu, từ đó giảm khả năng mắc phải các bệnh liên quan đến tim mạch.

Tăng cường hệ miễn dịch

Cũng nhờ các axit béo omega-3, bào ngư còn có khả năng tăng cường hệ thống miễn dịch cho cơ thể.

Theo kết quả phân tích của các nhà nghiên cứu đang công tác tại trường Đại học bang Michigan (Hoa Kỳ) cho hay: hợp chất omega-3 hỗ trợ khả năng thúc đẩy hoạt động của các tế bào bạch cầu – còn gọi là tế bào B, vốn là tế bào quan trọng trong phản ứng miễn dịch của cơ thể.

Điều chỉnh chức năng tuyến giáp

Hormone tuyến giáp có vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng và phát triển bình thường của các tế bào cơ thể. Vì thế, để hormone tuyến giáp hoạt động tốt thì bạn cần hấp thụ lượng iot vừa phải vào cơ thể.

Và bào ngư là một trong những loại thực phẩm cung cấp hàm lượng iot đáng kể, hoàn toàn đáp ứng cho nhu cầu hoạt động của bộ phận tuyến giáp. Nói một cách khác, bào ngư giúp tăng cường hormone tuyến giáp cũng như cải thiện quá trình trao đổi chất diễn ra trong cơ thể.

Giúp gan khỏe mạnh

Nhờ một số chất có trong bào ngư, loại hải sản này giúp tăng cường chức năng gan cũng như tạo điều kiện cho việc đào thải chất độc một cách dễ dàng ra khỏi cơ thể. Từ đó, phòng tránh sự tổn thương gan do việc uống rượu bia hay một số thói quen khác làm ảnh hưởng đến sự hoạt động của gan.

Ngăn ngừa đau khớp và giúp xương chắc khỏe

Các vấn đề sức khỏe liên quan đến xương khớp (như thấp khớp, thoái hóa khớp, chấn thương khớp, nhất là viêm khớp) cũng rất phổ biến, làm ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày của người bệnh.

Bào ngư rất giàu glycosaminoglycans tự nhiên, đây là dưỡng chất giúp xương phát triển khỏe mạnh, tăng cường sức khỏe cho các mô liên kết và khớp. Từ đó, hỗ trợ giảm đau và cải thiện khả năng vận động cơ thể hơn.

Ngoài ra, bào ngư cũng chứa nhiều canxi và phốt pho, hai khoáng chất này góp phần cải thiện mật độ xương và giữ cho xương khoẻ mạnh.

Hỗ trợ kiểm soát cân nặng

Bào ngư còn có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa, giúp tăng cường quá trình trao đổi chất. Do đó, cơ thể nhanh chóng loại bỏ được độc tố cũng như ngăn ngừa sự tích tụ chất béo, hỗ trợ kiểm soát cân nặng hiệu quả.

4. Các món ăn chế biến từ bào ngư

Bào ngư là loại hải sản hấp dẫn bởi giá trị và hàm lượng chất dinh dưỡng nên bạn có thể chế biến ra nhiều món ăn ngon, hấp dẫn như:

Cháo bào ngư

Cháo bào ngư có giá trị dinh dưỡng cao, phù hợp cho cả người khỏe mạnh lẫn người đang bị ốm. Vị ngọt đậm đà từ nước xương hầm kết hợp với vị ngọt dai của của thịt bào ngư cùng nguyên liệu rau củ bổ sung như cà rốt, húp miếng cháo bào ngư bạn sẽ cảm thấy khác hẳn so với các loại cháo khác.

Cơm bào ngư

Bào ngư có thể làm ra món cơm bào ngư rất lạ miệng. Bào ngư được thái lát và chế biến kèm với nước sốt đặc trưng, rưới lên cơm kèm theo một số loại rau luộc tùy theo sở thích của bạn.

Mì bào ngư xào

Không chỉ làm món cơm mà bào ngư cũng trở thành nguyên liệu hải sản để nấu chung với mì. Sợi mì vàng óng kết hợp với những lát bào ngư (hoặc để nguyên con) nhìn trông hấp dẫn mà bạn khó lòng cưỡng lại.

Bào ngư sốt dầu hào

Bào ngư có thể được xào với nấm đông cô (nấm hương), cải bó xôi hay bất kì loại nấm, rau củ nào mà bạn thích kết hợp với sốt dầu hào đậm đà, hấp dẫn. Vị ngọt dai của bào ngư kèm theo nước sốt màu nâu hấp dẫn, mặn ngọt kích thích cả bao tử của bạn trong suốt bữa ăn.

Bào ngư hấp

Bào ngư hấp có thể giúp bạn cảm nhận trọn vẹn hương vị của loại hải sản này mà không bị ảnh hưởng các nguyên liệu khác. Bạn có thể ăn trực tiếp, chấm cùng với nước tương hay bất kì nước sốt nào.

Súp bào ngư

Bào ngư còn được hầm chung với thuốc bắc, nấm đông cô (nấm hương), sườn heo, bí đao,… để làm ra những món súp có hương vị riêng. Đây là món ăn bổ dưỡng trong những nhà hàng sang trọng hoặc những gia đình có điều kiện, chú trọng đến sức khỏe vì giá trị dinh dưỡng cao của loại hải sản này.

Lẩu bào ngư

Thay đổi khẩu vị với món lẩu bào ngư cho bữa ăn cuối tuần của gia đình bạn. Các nguyên liệu hải sản tươi ngọt kết hợp với nước dùng thanh thanh, nóng hổi, nghe thôi đã muốn bắt tay vào làm thử đấy!

Như vậy, Mẹo vặt Gia đình đã bật mí xong cho bạn về 8 tác dụng của bào ngư và các món ăn chế biến từ loại hản sản này. Chúc bạn có thêm nhiều sức khỏe với món ăn ngon từ bào ngư bên cạnh những thông tin hữu ích về dinh dưỡng nhé!

*Tổng hợp và tham khảo thông tin từ nhiều nguồn như: Wikipedia, ehealthzine.com và ausab.com.au